Wat gebeurt er in China?
De recente zware val van de Chinese beurzen (de meeste indexen verloren in de laatste tien dagen 25% van hun beurswaarde) heeft de financiële wereld dooreengeschud.
De recente zware val van de Chinese beurzen (de meeste indexen verloren in de laatste tien dagen 25% van hun beurswaarde) heeft de financiële wereld dooreengeschud.
De daling wordt in de eerste plaats verklaard door de dynamiek die eigen is aan de markten: alvorens de indexen zijn beginnen te dalen, waren deze meer dan verdubbeld, gedreven door een geestdrift die men als irrationeel mag bestempelen. Aan een dergelijke stijging kon alleen maar een einde komen en deze kon enkel een correctie ondergaan, temeer omdat ze helemaal niet gerechtvaardigd was door de economische gezondheid van het land. Laten we die economische ontwikkelingen, die erg belangrijk zijn om toekomstige vooruitzichten te begrijpen, eens van dichterbij bekijken.
Vertraging, waarvan?
De Chinese economie vertraagt als sinds geruime tijd. De groei, die enkele jaren geleden makkelijk meer dan 10% bedroeg, heeft vandaag moeite om 7% te halen. Een dergelijk groeicijfer is, zeker naar onze normen (tegenwoordig gaat de Belgische economie vooruit met minder dan 1,5% per jaar), altijd zeer hoog. Maar voor een groeiland doet die vertraging vragen rijzen. Net als overigens de 'kwaliteit' van de groei, die stoelt op export en investeringen. Om deze te financieren, kenden we de laatste jaren een enorme toename van de kredietverstrekking en meer recent een rush op de beurzen. Dit kan niet onbeperkt blijven duren en kan leiden tot buitensporige investeringen en financiële moeilijkheden.
Wij maken dus eerst en vooral een economische vertraging mee doordat de nieuwe investeringen in China niet evenveel economische groei opleveren als in het verleden. Dit is overigens een goed gekend fenomeen in de economie, en op zich niet erg, zolang het beheerst blijft. Ondanks alles betekent dat niet dat door die economische vertraging China in een recessie is terechtgekomen.
Einde verhaal? Helaas niet. De rush op kredieten en op de aandelenbeurzen heeft in de groeiperiode aanleiding gegeven tot financiële luchtbellen. Wanneer die bubbels uiteenspatten - zoals nu op de aandelenmarkt - kan de economische vertraging nog versneld, misschien zelfs oncontroleerbaar worden. De daling van de markten leidt immers tot een vermindering van de koopkracht van investeerders op de beurs, wat hun consumptie kan vertragen. In een land waar de consumptie door huishoudens zeer broos blijft, kan dat een effect hebben op de groei. Het is nog te vroeg om precies te weten in hoeverre het uiteenspatten van die luchtbel zich zal vertalen in een vertraging van de consumptie (en van de investeringen), in een context waar, nogmaals, de economie reeds aan snelheid inboet.
Besmetting van andere luchtbellen?
De onzekerheid omtrent de economische vertraging roept tot slot diverse vragen op, waaronder die van het uiteenspatten van andere financiële luchtbellen. Zoals reeds opgemerkt, heeft de kredietverstrekking de laatste jaren een hoge vlucht genomen. Zo is bijvoorbeeld het binnenlands krediet in termen van bruto nationaal product in tien jaar gestegen van 133,6 naar 169,2. Slecht beheer van al die kredieten kan op zich ook onrust veroorzaken. Dit is een tweede grote onzekerheid die op de Chinese economie weegt.
Gevolgen voor de wereldeconomie?
De net vermelde factoren betreffen bijna uitsluitend China zelf. De Chinese kapitaalmarkten zijn immers nog zeer afgeschermd en vaak hermetisch gesloten voor buitenlandse investeerders. Waarom worden de wereldbeurzen dan beïnvloed door de gebeurtenissen in China? De reden ligt voor de hand: China is de tweede wereldeconomie (volgens sommige bronnen zelfs de eerste ...) en de grootste verbruiker van grondstoffen. Een ernstige vertraging in China zou zo gevolgen kunnen hebben op de wereldhandel en op de wereldeconomie. Dat is zeker vandaag nog niet het geval en wij menen dat economische vertraging in China zonder twijfel onvermijdbaar is, maar ook dat de ineenstorting van deze economie in dit stadium pure speculatie is. Het is in elk geval niet ons scenario. Door de onzekerheid vanwege de brozere economische en financiële toestand in China werden de verwachtingen van de markten negatief beïnvloed, met als gevolg een zekere terugplooiing van de wereldbeurzen. Deze blijft evenwel beperkt in vergelijking tot wat we hebben kunnen vaststellen op de beurs van Shanghai.
_________________
Voor meer informatie:
Persdienst ING België, 02 547 24 84, pressoffice@ing.be
Geoffrey Minne, Economist, +32 2 547 33 86, geoffrey.minne@ing.be