ING's vooruitzichten voor de Belgische bouwsector: groei vertraagt tot 0,5% in 2023

Brussel - Ondanks stijgende prijzen voor bouwmaterialen en rentevoeten heeft de Belgische bouwsector het in 2022 beter gedaan dan de buurlanden. Er zijn echter tekenen die wijzen op een vertraging van de activiteit in 2023. Het aantal bouwvergunningen voor nieuwe en commerciële woningen is vorig jaar sterk gedaald en de prijsdruk blijft historisch hoog. Ook het trage vergunningsbeleid blijft een pijnpunt voor de sector, met doorlooptijden die ver boven het Europees gemiddelde liggen. Ondanks de uitdagingen liggen de orderboekjes nog steeds boven hun historisch gemiddelde, waardoor Wouter Thierie, econoom bij ING België, een groei van 0,5% dit jaar en 1% volgend jaar voorspelt.

De bouwactiviteit in België is in het vierde kwartaal van 2022 met 2,4% gestegen ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2021. De groei lag bovendien hoger dan in de buurlanden. In Frankrijk (-0,5%) en Duitsland (-0,7%) lag de activiteit in het vierde kwartaal van 2022 lager dan in hetzelfde kwartaal van 2021. In Nederland groeide de sector met 1,5% op jaarbasis, wat nog steeds ver onder het Belgische groeicijfer ligt. Deze goede cijfers zijn te danken aan de goed gevulde orderboekjes aan het begin van 2022, een zachte winter en diverse steunmaatregelen van de overheid, zoals de verlaging van het btw-tarief op sloop en heropbouw en fiscale stimuli voor energie-efficiënte renovaties. Ondanks deze goede resultaten ligt de activiteit nog steeds 3,4% onder het niveau van vóór de pandemie het zal waarschijnlijk tot 2025 duren voordat de sector weer op het niveau van vóór de pandemie zit Wouter Thierie, econoom bij ING België

Verwachte gevolgen van stijgende kosten voor klanten

Hoewel veel bouwmaterialen goedkoper zijn dan afgelopen zomer, blijft de prijsdruk historisch hoog. De prijzen van een aantal bouwmaterialen, zoals koper en staal, zijn opnieuw gaan stijgen. Ook een verder herstel van de Chinese economie zou tot nieuwe prijsstijgingen kunnen leiden. "Bovendien vertonen de prijzen van energie-intensieve bouwmaterialen nog geen enkel teken van afkoeling. Ondanks de daling van de energieprijzen zijn veel leveranciers van plan hun prijzen verder te verhogen. Het gaat om zeer zware en omvangrijke producten die vaak lokaal worden geproduceerd, waardoor er minder concurrentie is. Daardoor hebben de producenten van deze bouwmaterialen meer prijszettingsmacht. Daarom verwachten we pas een prijsdaling wanneer hun voorraden sterk zijn gestegen, wat wijst op een dalende vraag. En aangezien deze voorraden nog steeds onder hun historisch gemiddelde liggen, verwachten we geen prijsdaling op korte termijn. Veel bouwbedrijven zijn van plan deze hogere inputkosten de komende maanden door te rekenen aan hun klanten", voorspelt Wouter Thierie. Daarnaast zijn ook de loonkosten in België sterk gestegen door de automatische loonindexering.

Er zijn sterke signalen dat de activiteit in 2023 zal vertragen

Het aantal bouwvergunningen voor nieuwe woningen is in de eerste tien maanden van dit jaar met 8,3% gedaald, waarbij de daling voor appartementen (-11%) nog iets groter was dan voor eengezinswoningen (-7,7%). De achteruitgang voor commercieel vastgoed was zelfs nog groter en bovendien veel sterker dan in de buurlanden. Zo daalde het aantal bouwvergunningen voor niet-residentiële projecten (in vierkante meters vloeroppervlakte) in de eerste 11 maanden van 2022 met 21% ten opzichte van dezelfde periode in 2021, een stuk slechter dan de evoluties in Nederland (-15%), Duitsland (-4%) en Frankrijk (5%). Deze trend wijst op een vertraging van de bouwsector dit jaar.

Ook het aantal vergunningen voor de renovatie van bedrijfsgebouwen bevindt zich op een historisch dieptepunt. Een trend die zal moeten veranderen om alle commerciële gebouwen tegen 2050 klimaatneutraal te krijgen. "Deze uitdaging is mogelijks zelfs nog groter dan voor woningen, aangezien commercieel vastgoed een groter aandeel heeft in het energieverbruik en de broeikasgasemissies van gebouwen. Sinds 1990 is de uitstoot van broeikasgassen door commercieel vastgoed met 20% gestegen, terwijl die van woningen met 36% is gedaald," waarschuwt Wouter Thierie.

Trage vergunningsprocedure zet rem op het aanbod van nieuwbouw

België is een van de slechtste presteerders ter wereld wat betreft de doorlooptijd van vergunningen. Volgens gegevens van de Wereldbank staat ons land op de 172e plaats van 208 landen.

Lange doorlooptijden en omslachtige beroepsprocedures zorgen voor vertragingen, wat extra problematisch is in de huidige context van duurdere bouwmaterialen en stijgende loonkosten. Dit zou kunnen leiden tot een verminderd aanbod van nieuwbouw op lange termijn, met als gevolg een groeiend tekort aan woningen en een stijging van de koop- en huurprijzen. Bovendien remt het trage vergunningsbeleid in België de bouwactiviteit. De lange doorlooptijd van vergunningen ontmoedigd ontwikkelaars om te investeren in nieuwe projecten omdat ze zorgen voor onzekerheid en de kosten doen oplopen Wouter Thierie

Vooruitzichten: lichte prijscorrectie gevolgd door zwakke groei in 2024

De studiedienst van ING België verwacht dat de sector dit jaar met 0,5% en volgend jaar met 1% zal groeien. De langetermijnvooruitzichten voor de Belgische bouwsector blijven gunstig, dankzij de aankomende renovatiegolf om woningen duurzamer te maken. De Europese doelstelling van klimaatneutraliteit tegen 2050 zal de vraag naar renovatie- en isolatiewerken doen toenemen. Hoewel nieuwbouw belangrijk zal blijven, vooral om het groeiende tekort aan betaalbare woningen in sommige regio's op te vangen, zal er binnen de sector een verschuiving plaatsvinden van nieuwbouw naar renovatie. ​ Deze verschuiving zal worden versterkt door de stijgende bouwkosten en grondprijzen, die ontwikkelaars ertoe zal aanzetten te investeren in renovatieprojecten in plaats van in nieuwbouw.

###

Einde van het persbericht

Voor meer informatie:

Persdienst - Renaud Dechamps :

renaud.dechamps@ing.com

+ 32 497 47 16 04

Afdeling Economie - Wouter Thierie, econoom :

wouter.thierie@ing.com

+ 32 477 42 45 38

Over ING

ING België is een universele bank die financiële diensten aanbiedt aan particulieren, bedrijven en instellingen. ING België N.V. is een dochteronderneming van ING Groep N.V. via ING Bank N.V. (www.ing.com).

ING is een wereldwijde financiële instelling met een sterke Europese aanwezigheid die bankdiensten aanbiedt via haar werkmaatschappij ING Bank. Het doel van ING is om mensen in staat te stellen vooruit te komen, zowel privé als zakelijk. De meer dan 58.000 medewerkers van ING verlenen bancaire diensten aan particulieren en bedrijven in meer dan 40 landen. ​
​De aandelen ING Groep zijn genoteerd aan de beurzen van Amsterdam (INGA NA, INGA.AS), Brussel en New York (ADR's: ING US, ING.N).

Duurzaamheid is een integraal onderdeel van de strategie van ING, zoals blijkt uit haar leidende positie in de benchmarks voor de sector. De ESG-rating (Environmental, Social and Governance) van ING werd in september 2022 door MSCI bevestigd met "AA". In augustus 2022 beoordeelde Sustainalytics het ESG-risicobeheer van ING als "sterk" en in juni 2022 gaf S&P Global Ratings ING een "sterke" ESG-rating. Aandelen ING Groep zijn ook opgenomen in de belangrijkste duurzaamheids- en ESG-indexen van toonaangevende aanbieders Euronext, STOXX, Morningstar en FTSE Russell.