ING-consumentenstudie: twee derde van de Belgen geeft meer uit aan boodschappen dan vijf jaar geleden

Brussel - De energie-inflatie in 2022 en de voedselinflatie in 2023 lijken een sterke impact te hebben op consumenten. 65% van de Belgen is van mening dat ze momenteel een groter deel van hun inkomen besteden aan boodschappen voor voeding dan vijf jaar geleden. Bijna zes op de tien zegt een groter deel van hun inkomen te besteden aan energiefacturen. Dit soort uitgaven neemt een groter deel van het huishoudbudget in beslag, ten koste van besparingen. Bijna vier op de tien mensen zeggen zelfs dat ze minder hebben gespaard. De impact van de huidige economische situatie op de manier waarop Belgen consumeren en hun financiën beheren is niet te verwaarlozen. De conclusie van het ING-consumentenonderzoek¹, geschreven door Charlotte de Montpellier, senior econoom bij ING België, is duidelijk: na de verschillende economische schokken van de afgelopen jaren verkeert de bevolking in een mist en kan ze zich moeilijk voorstellen wat het 'nieuwe normaal' zal zijn.

Veel Belgen geloven ook dat deze trend zich de komende jaren zal doorzetten. 54% denkt dat ze over vijf jaar, in vergelijking met vandaag, een groter deel van hun inkomen zullen besteden aan dagelijkse boodschappen. Gezien het automatische loonindexeringssysteem in België, geloven de Belgen waarschijnlijk impliciet dat de voedsel- en energieprijzen sneller zullen blijven stijgen dan de rest en lijken ze te denken dat ze hun consumptie niet kunnen verminderen. Uit een grondige analyse van de economische situatie blijkt echter dat de voedselinflatie de komende maanden zou moeten afnemen, aangezien de landbouwgrondstoffenprijzen sterk zijn gedaald en dit geleidelijk zou moeten worden weerspiegeld in de verkoopprijzen van afgewerkte producten. Dit betekent dat het deel van het huishoudbudget dat aan voedseluitgaven wordt besteed de komende maanden weer dichter bij het historische gemiddelde zou moeten komen.

Wat de energieprijzen betreft, blijven de energierekeningen hoog, ondanks een scherpe daling ten opzichte van de piek van afgelopen herfst. De Belgen zijn nog steeds in shock en vrezen de toekomst. Volgens het ING-onderzoek denkt 48% van de huishoudens dat ze over vijf jaar nog steeds een groter deel van hun inkomen aan energierekeningen zullen uitgeven dan nu.

We verwachten dat de energieprijzen opnieuw zullen stijgen, maar veel minder dan in 2022. Naast het prijseffect zou er ook een volume-effect kunnen zijn. Dankzij inspanningen om gebouwen te isoleren en investeringen in koolstofarme energiebronnen is het waarschijnlijk dat sommige huishoudens op de lange termijn minder energie zullen verbruiken dan voorheen Charlotte de Montpellier, senior econoom bij ING België

Geld besparen blijft een prioriteit bij bijna een op de twee Belgen

In juni 2023 zegt bijna een op de twee Belgen (48%) geld te proberen te besparen op de dagelijkse boodschappen, een iets lager percentage dan toen we de vraag stelden in november 2022 (58%), toen de inflatie haar hoogtepunt bereikte. Hoewel de inflatie zal blijven dalen, blijft de prijsgroei dynamischer dan voor de pandemie, wat huishoudens lijkt aan te moedigen om inspanningen te blijven leveren. 46% van de respondenten zegt dat ze de komende maanden zullen blijven proberen te besparen op hun boodschappenbudget. Deze besparingen zullen ook betrekking hebben op bars en restaurants en kleding. Dat is althans de intentie van bijna 50% van de Belgen.

Meer dan zes op de tien Belgen verwachten dat rente en belastingen zullen stijgen

De Belgen lijken te denken dat de rentetarieven hoger zullen blijven. 66% van de Belgen denkt dat de rente op leningen over vijf jaar hoger zal zijn dan nu. Slechts 7% denkt dat de rente zal dalen.

De monetaire verstrakkingscyclus loopt ten einde, wat het potentieel voor verdere renteverhogingen beperkt. In 2024, geconfronteerd met een lagere inflatie en een economische vertraging, zouden centrale banken kunnen beginnen met het overwegen van renteverlagingen, wat uiteindelijk een effect zou moeten hebben op de rentetarieven. Maar omdat de inflatie waarschijnlijk structureel hoger zal blijven dan voorheen, is het onwaarschijnlijk dat de rente zal terugkeren naar de zeer lage niveaus van de afgelopen jaren Charlotte de Montpellier

Bovendien denkt 62% van de Belgen dat de belastingen over vijf jaar hoger zullen zijn dan nu. 23% denkt dat ze gelijk zullen blijven en 7% denkt dat ze zullen dalen.

De financiële situatie is verslechterd, waardoor meer dan de helft van de Belgen minder spaart

Een moeilijke economische situatie betekent dat mensen een dubbelzinnige perceptie hebben van hun eigen financiële gezondheid en die van anderen. Gemiddeld geven de Belgen hun persoonlijke financiële situatie een score van 5,7. Volgens de respondenten is hun persoonlijke situatie dus verslechterd in vijf jaar tijd (toen 6,2). Interessant is dat ze vinden dat hun eigen financiële situatie beter is dan die van de bevolking als geheel. Ze vinden echter dat de financiële situatie van hun vrienden iets beter is dan die van henzelf. Uit de enquête blijkt ook dat 55% van de Belgen zegt dat ze momenteel minder sparen omwille van de inflatie. Voor de meesten van hen stelt de inflatie hen niet langer in staat om te sparen zoals vroeger. 8% van de Belgen consumeert echter liever nu dan later omdat ze dan meer voor hun geld krijgen. Tot slot zegt bijna een op de vijf consumenten dat ze hun spaargewoonten niet veranderen.

Verontrust door de recente crisissen hebben de Belgen het moeilijk om zich in het 'nieuwe normaal' te projecteren

Volgens onze enquête zijn de Belgen vrij verbijsterd over de vooruitzichten voor de prijstrends. Meer dan één persoon op de vijf (21%) denkt dat de inflatie in België binnen één tot drie jaar zal terugkeren naar een niveau dat verenigbaar is met prijsstabiliteit. Bijna een kwart van de bevolking (24%) denkt dat het langer dan vijf jaar zal duren en 26% weet het niet. Op de vraag wat het inflatieniveau over vijf jaar zal zijn, denkt 56% van de Belgen dat het nog hoger zal zijn dan vandaag.

Het lijkt er dus op dat maar weinig Belgen denken dat de doelstelling van de ECB gehaald zal worden en dat de hogere inflatie een blijvertje is. In vergelijking met de andere Europese landen waar we de vraag stelden, lijken de Belgen er minder van overtuigd dan hun buren dat de prijsstabiliteit in de komende vijf jaar zal terugkeren en zijn ze vaker besluiteloos.

Vanuit economisch oogpunt verwachten we dat de inflatie de komende kwartalen geleidelijk zal blijven dalen en in 2025 zal terugkeren naar gemiddeld ongeveer 2%. De daling van de inflatie zou in België iets sneller moeten zijn dan in andere landen, omdat de 'basiseffecten' groter zijn, aangezien de inflatieschok in ons land vroeger en sterker was dan elders. Toch verwachten we ook dat de inflatie de komende decennia gemiddeld hoger zal zijn dan voor de pandemie. In de praktijk heeft de huidige economische situatie een grote impact op de manier waarop Belgen consumeren, sparen en vooruitplannen. Ze lijken nogal verward over de toekomstige evolutie van de inflatie en hun uitgaven, en het is erg moeilijk voor hen om zich vandaag een voorstelling te maken van wat het 'nieuwe normaal' zal zijn Charlotte de Montpellier

### Einde van het persbericht ###

Deze enquête werd uitgevoerd door IPSOS in opdracht van ING. Enquête uitgevoerd tussen 26 juni en 3 juli 2023, bij een representatief staal van 1004 Belgen.

Over ING

ING België is een universele bank die financiële diensten aanbiedt aan particulieren, ondernemingen en institutionele cliënten. ING Belgium SA/NV is een dochtervennootschap van ING Groep N.V. via ING Bank N.V. (www.ing.com).

ING is een wereldwijd actieve financiële instelling met een sterke Europese aanwezigheid die bancaire diensten aanbiedt via haar werkmaatschappij ING Bank. De doelstelling van ING is om mensen in staat te stellen steeds een stap voorop te blijven lopen, zowel privé als zakelijk. De meer dan 57.000 werknemers van ING bieden diensten op het vlak van particulier en zakelijk bankieren aan klanten in ruim veertig landen.

De aandelen van ING Groep noteren op de beurzen van Amsterdam (INGA NA, INGA.AS), Brussel en op de New York Stock Exchange (ADR's: ING US, ING.N).Duurzaamheid maakt integraal deel uit van de strategie van ING, wat blijkt uit de leidende positie van ING in sectorbenchmarks van Sustainalytics en MSCI en onze 'A-lijst'-rating van CDP. De aandelen van ING Groep zijn opgenomen in belangrijke duurzame en Environmental, Social and Governance (ESG) indexproducten van toonaangevende leveranciers zoals STOXX, Morningstar en FTSE Russell. In januari 2021 ontving ING een ESG-evaluatiescore van 83 ('sterk') van S&P Global Ratings.