ING Belgium Economic Newsletter : Groeiend optimisme in België

De Belgen hebben een positiever beeld over de economische heropleving. Eén op twee Belgen vindt dat de economie beter of minstens even goed is als vorig jaar (tegenover 1 op 3 twee jaar geleden). Dit herwonnen optimisme uit zich ook in de vertrouwensindicatoren van de consumenten of bedrijven. Ondanks de groei van het bbp en de jobcreatie, blijft bijna 3 op 4 Belgen geloven dat de crisis nog meer dan twee jaar zal duren. Het vertrouwen van de Belgen is dan wel aan het groeien, volgens een groot deel van onze landgenoten is het einde van de tunnel nog lang niet in zicht.

Volgens een Economic.Poll@ING (1)  afgenomen in het eerste kwartaal van 2017 vindt 22% van de ondervraagde Belgen dat de economie beter is dan vorig jaar terwijl 45% het tegenovergestelde beweert. Hoewel het resultaat nog eerder negatief is, is de kloof tussen de twee kampen de afgelopen twee jaar kleiner geworden. In het eerste kwartaal van 2015 vond immers bijna 7 op 10 ondervraagde Belgen dat de economie er op achteruit was gegaan in vergelijking met het voorgaande jaar. Een tweede Economic.Poll@ING (eveneens afgenomen in het eerste kwartaal van 2017) bevestigt het groeiende optimisme: 13% van de ondervraagde Belgen vindt dat de crisis afgelopen is, tegenover 7% in 2016 en 5% in 2015.

Opmerkelijk is dat 3 op 4 Belgen er van overtuigd is dat de crisis nog minstens twee jaar zal duren. Zoals besproken in een vorige publicatie, zit het pessimisme dus duidelijk ingebakken. Het begrip “economische crisis” blijft niettemin erg subjectief en heeft voor iedereen een andere betekenis. Uit een meer objectief standpunt gezien, kan gezegd worden dat België de moeilijke economische periode achter zich lijkt te laten. De laatste periode van recessie (een daling van het bbp gedurende minstens 2 opeenvolgende kwartalen) werd vastgesteld in het eerste kwartaal van 2013. Sindsdien werden meer dan 110.000 extra jobs gecreëerd. De term crisis is dus ietwat overdreven om de huidige situatie in België te omschrijven. Wij zouden eerder spreken over een “trage groei” dan over een “economische crisis”.

   
Bron: ING België 

Deze peiling op nationaal niveau onthult duidelijke verschillen in de perceptie van Walen en Vlamingen. 60% van de Franstaligen vindt immers dat de economie verslechterd is ten opzichte van vorig jaar, tegenover 30% bij de Nederlandstaligen. Ook gelooft 79% van de Walen dat de crisis nog minstens twee jaar zal duren tegenover 69% van de Vlamingen. Het zuiden van het land lijkt dus in het algemeen pessimistischer te zijn. Hoe kan dit perceptieverschil verklaard worden? Het klopt dat de economische resultaten van 2016 in Wallonië iets minder hoopgevend waren, waardoor het gevoel van economisch herstel minder sterk was in het zuiden van het land. Zo bedroeg in 2016 de groei van het bbp in België 1,2%, maar dit cijfer haalde in Wallonië niet meer dan 1% volgens het Waals instituut voor evaluatie, toekomstverwachting en statistiek (IWEPS). De jobcreatie blijkt bovendien iets dynamischer te zijn in Vlaanderen, maar blijft aan weerszijde van de taalgrens wel positief. Maar in het algemeen wijken de economische resultaten van Vlaanderen en Wallonië niet zo veel van elkaar af dat deze het perceptieverschil kunnen verklaren. De economische groei wordt door iedereen anders ervaren. De resultaten van de peiling geven dus eerder een beeld over een ervaring dan dat deze effectieve cijfers opleveren. Naast de gezondheid van de economie is er waarschijnlijk ook een psychologische factor in het spel. Voor 2017 voorspelt het IWEPS bijna 10.000 extra jobs in Wallonië, wat het vertrouwen van de Walen opnieuw kan aanwakkeren en kan helpen om het nationale gemiddelde te benaderen.

Een opflakkering van het vertrouwen lijkt zich dus te uiten in het gemiddelde van België. Deze trend wordt bevestigd door de NBB-vertrouwensindicator van de consumenten die begin dit jaar op z’n hoogste peil stond sinds mei 2011. Maar liggen deze ontwikkelingen in lijn met de recente evolutie in de economische bedrijvigheid? Ondanks de wereldwijde politieke onrust van 2016, blijft ons scenario voor de Belgische en Europese economie relatief positief. België profiteert van de lage rente, maar ook van de economische partners die zich langzaam aan herstellen. De macro-economische fundamenten wijzen dus in de richting van een blijvend economisch herstel, voor zover de wereldeconomie er terug bovenop komt. We verwachten dus een traag herstel met een hobbelig parcours gezien de woelige politieke tijden in Frankrijk en Duitsland, de onderhandelingen over de Brexit en de uitvoering van het programma van Donald Trump.

(1) Economic.Poll@ING bestaat uit één vraag per week die gesteld wordt op de afmeldpagina van ING Home’Bank. De vragen die hieronder besproken worden, werden gesteld tussen 6 en 19 februari 2017 (resp. 3162 en 3800 deelnemers).

Voor meer informatie:

Persdienst ING België, + 32 2 547 24 84, pressoffice@ing.be

Geoffrey Minne, Econoom, T: +32 2 547 33 86, geoffrey.minne@ing.be