Eurozone Economic Update: eens de reputatie geschaad is…

De economie van de eurozone daagt de grootste zwartkijkers uit. Ondanks de turbulenties op de financiële markten, de Griekse crisis en de groeivertraging in China, zet het herstel van de eurozone zich immers voort. Er is weliswaar geen sprake van een fors herstel, maar de opleving is tenminste zichtbaar. Het gestage herstel is waarschijnlijk te danken aan de zwakke euro, de lage rente-omgeving en structurele hervormingen (o.m. in de perifere landen). Uiteraard is het niet alleen rozengeur en maneschijn omdat er problemen in andere regio’s zijn, maar de eurozone doet het redelijk goed en lijkt haar reputatie van regio met een zwak groeipotentieel wat van zich af te schudden. Met andere woorden, eens de reputatie geschaad is, is het gemakkelijker om in de positieve zin te verrassen.

De combinatie van kwantitatieve versoepeling, lage energieprijzen en structurele hervormingen lijkt vruchten af te werpen. Tijdens de voorbije maanden heeft deze combinatie tenminste de eurozone geholpen om de onverwachte tegenvallers, zoals de economische vertraging in China en in andere opkomende markten, te verteren. De enige reden tot ongerustheid is het feit dat de zwakke euro en de lage energieprijzen in “normale” omstandigheden de economie in grotere mate ondersteunen dan vandaag het geval is.

Ondanks uitzonderlijk stabiele vertrouwensindicatoren lijken talrijke analisten en beleidsmakers eerder pessimistisch. Door de vertraging in de opkomende landen en de vrees voor een nog grotere vertraging van de wereldeconomie is de ECB opnieuw op haar hoede. Met een algemene inflatie die weer onder nul gezakt is, wordt er weer volop op een versterking van de kwantitatieve versoepeling gespeculeerd. Zolang de economische toestand stabiel blijft, verwachten we echter niet dat de ECB het bedrag van haar activa-aankopen op de financiële markten zal verhogen. We denken dat de nieuwe speculaties alleen maar het gevolg zijn van het probleem van de identiteit en de rol van de ECB in de eurozone. De kwantitatieve versoepeling werd officieel door de daling van de inflatieverwachtingen gerechtvaardigd, terwijl de ECB zich eigenlijk vooral zorgen maakt omdat de economische activiteit in de eurozone futloos blijft.

Dit gezegd zijnde, is het altijd hetzelfde verhaal in de eurozone en wat de beslissing van de ECB ook mag zijn, er zal meer nodig zijn opdat de groei stevig en duurzaam wordt. Investeringen die op de lange termijn gericht zijn en structurele en institutionele hervormingen zijn vooral essentieel. In dat opzicht gaan de laatste voorstellen van hervormingen op het vlak van de financiële, economische en politieke architectuur van de eurozone heel langzaam vooruit, waardoor geen omvangrijke ontwikkeling op korte termijn te verwachten valt. De steeds terugkerende crisis in Griekenland en de nieuwe uitdaging van de vluchtelingen vormen bovendien problemen die niet zoals gewoonlijk in de gauwte opgelost kunnen worden.

De motor van de eurozone blijft de Duitse economie, die dankzij zowel de binnenlandse als de buitenlandse vraag (ondanks de vertraging in China en de Russische sancties) verder herstelt. In de eerstkomende maanden zal de zwakke euro het echter waarschijnlijk moeilijk hebben om de futloze vraag uit de opkomende landen volledig te compenseren. Naast de vertraging van de buitenlandse vraag zijn er bovendien twee binnenlandse dreigingen: de vluchtelingencrisis en het Volkswagen-schandaal. In de eerstkomende maanden zal de Duitse locomotief dan ook zwaar op de proef worden gesteld.

In Frankrijk blijft het herstel zwak, maar dankzij vooral tijdelijke factoren zou 2015 met een ietwat positieve noot voor de economische groei en de werkgelegenheid afgesloten kunnen worden. Een deel van deze resultaten is ook te wijten aan de hervormingen die doorgevoerd werden door een regering die steeds minder populair is.

Ook in Italië blijft het economische herstel bescheiden. De opleving wordt voornamelijk door de binnenlandse vraag gedreven en zou in de rest van het jaar moeten aanhouden. De hervormingen op de arbeidsmarkt zullen waarschijnlijk tot de creatie van meer banen leiden, waardoor de Italiaanse regering de toestemming van de Europese Commissie zou moeten krijgen om tijdelijk de budgettaire manoeuvreerruimte te vergroten.

Spanje blijft binnen de eurozone de koploper in termen van BBP-groei en jobcreatie. De structurele hervormingen van de voorbije jaren en de beleidsmaatregelen ten voordele van de activiteit hebben de Spaanse economie gestimuleerd. Bepaalde factoren zouden echter roet in het eten kunnen gooien: de Catalaanse kwestie, de nationale verkiezingen (december), de dalende uitvoer en de omvang van de overheidsschuld.

In Nederland lijkt de economische groei klaar voor een opleving dankzij het herstel op de vastgoedmarkt, de jobcreatie en de afzwakking van de bezuinigingspolitiek. Het land zou dan weer tot de kernlanden van de eurozone kunnen behoren. In België is het spel daarentegen nog niet gewonnen. Hoewel geen recessie te verwachten is, zullen de ambities minstens voor het jaar 2015 naar beneden toe herzien moeten worden.

Dit en nog veel meer in de laatste editie van de ING Eurozone Quarterly (in het Engels).

--------------------------
Voor bijkomende informatie:

Persdienst ING Belgie, T 02 547 24 84, pressoffice@ing.be
Geoffrey Minne, Economist, T 02 547 33 86, geoffrey.minne@ing.be