Beurs- en economische vooruitzichten: Het einde van stabiliteit

​“Economische expansies sterven niet van ouderdom,” was het besluit van een studie van de Federal Reserve van een paar jaar geleden. Maar volgens Peter Vanden Houte, Chief Economist van ING België, is het wel zo dat naarmate de expansie langer duurt, onevenwichten worden opgebouwd die de groeicyclus kwetsbaarder maken. De sterke stijging van de schulden, en dan vooral de bedrijfsschulden in de VS, maakt dat de groei van de Amerikaanse economie gevoeliger wordt voor hogere rentevoeten. Zelfs als de Federal Reserve de rente nog maar een paar keer verhoogt, wordt een significante groeiafzwakking tegen eind 2019 zeer waarschijnlijk.

Jammer genoeg laat de Chinese economie het op dit ogenblik wat afweten. Hoewel de handelsoorlog met de VS even “on hold” staat, is ook de binnenlandse vraag er sterk afgezwakt, al valt dat niet op in de officiële groeicijfers. Bovendien geeft de Chinese overheid maar met mondjesmaat tegengas, omdat ze de schuldexplosie in China binnen de perken wil houden. Zwakkere groei in China en een hogere Amerikaanse rente zullen verder op de conjunctuur in de groeilanden wegen. Dit weerspiegelt zich ook in afkalvende grondstoffenprijzen.

In deze context valt ook de groei in de Eurozone terug naar een lage kruissnelheid. Hoewel de binnenlandse vraag de groei nog steeds ondersteunt, ondervindt Europa steeds meer het negatieve effect van de vertragende wereldhandel. “Vergeet ook niet dat de euro tegenover de munten van de handelspartners op het hoogste peil noteert in bijna 10 jaar,” zegt Peter Vanden Houte. Het groeitempo dreigt dus naar een lagere versnelling over te schakelen in 2019, wat onmiddellijk vraagtekens plaatst bij de exit-strategie van de ECB. Concreet betekent dit dat de rente in de komende jaren nauwelijks hoger kan. Het lijkt wel of 0% het nieuwe normaal wordt voor de kortetermijnrente in de Eurozone.

Naast de aanslepende problemen rond Brexit, blijft ook het Italiaanse dossier voor hoofdpijn zorgen. Het goede nieuws is dat de Italiaanse bevolking de euro helemaal niet kwijt wil en de regering zich daarom tot compromissen met Europa zal verplicht voelen. Maar zelfs dan blijft Italië de achilleshiel van de Eurozone, zeker als de economie in de komende jaren helemaal stilvalt. Gezien er weinig vooruitgang rond budgettaire integratie is, moet de ECB in elk geval de rol van brandweer blijven spelen. Een nieuwe TLTRO (lange-termijn funding voor de banksector) lijkt al voor 2019 een realistische optie, alsook een lange periode van herinvesteringen van de ECB’s obligatieportefeuille. “Business as usual” is dus nog lang niet aan de orde.

Tijd om gas terug te nemen in risicovolle activa …

Hebben de financiële markten een keerpunt bereikt? Te oordelen naar het bedroevende jaarrendement en de toegenomen volatiliteit van de voornaamste risicovolle activa (aandelen, bedrijfsobligaties, technologiesector, conjunctuurgevoelige waarden, grondstoffen…), lijkt het waarschijnlijk dat de piek in de hausse in 2018 werd bereikt. Daaruit afleiden dat het einde van één van de langste beursrally’s uit de geschiedenis nakend is, is voor Steven Vandepitte, verantwoordelijk voor de beleggingsstrategie bij ING België, echter nog een brug te ver. Het einde van een cyclus is immers niet hetzelfde als de laatste fase van een cyclus. Die nuance is belangrijk, want ze betekent dat het moment om in een portefeuille aandelen significant te onderwegen, nog niet aangebroken is.

Dat wil echter niet zeggen dat we op de beurs lichtzinnig te werk mogen gaan. We moeten beseffen dat de volatiliteit die de geleidelijke afbouw van de balansen van de centrale banken, de verzwakkende groei van de wereldeconomie en de toegenomen (geo)politieke onzekerheid hebben veroorzaakt, de risicoaversie bij beleggers zal blijven aanstoken. Bovendien zullen zij ook rekening moeten houden met een lagere winstgroei. Dit jaar zijn de winsten van Amerikaanse bedrijven weliswaar met bijna 25% gestegen, mede dankzij de belastingverlaging die Donald Trump doorvoerde, maar dat positieve effect is wellicht bijna uitgewerkt. Analisten verwachten voor volgend jaar zowat 10% winstgroei in de VS, en ook die lagere prognose dreigt nog te optimistisch te blijken.

Omdat de beurzen op een ongunstige cocktail van hogere rente en lagere winstgroei getrakteerd worden, beveelt Steven Vandepitte aan om een minder conjunctuurgevoelige beleggingsportefeuille aan te houden, met een voorkeur voor defensieve aandelen en ‘waarde-aandelen’ (die eerder goedkoop zijn in verhouding tot de inherente waarde van het bedrijf), zoals de gezondheidszorg. Ook aandelen met een hoge beurskapitalisatie, een solide balans en een stabiel groeiende winstmarge en aandelen met een hoog dividendrendement doen het wellicht relatief beter.

Volgens diezelfde logica is het op de grondstoffenmarkt raadzaam om de voorkeur te geven aan edelmetalen, die van nature defensiever zijn en er wellicht van profiteren dat de Amerikaanse centrale bank zich mogelijk minder agressief opstelt, waardoor de dollar wat aan kracht kan inboeten.

Op de obligatiemarkt, tot slot, vertaalt die defensieve opstelling zich in een uitgesproken voorkeur voor de veiligste staatsobligaties, ten koste van bedrijfsobligaties.